|
DİP VE TEPE MAHALLE:
İlçenin merkezini
teşkil eden dip ve tepe mahallelerdir. Ilçe
merkezinde bulunan ana yol bu iki mahalleyi
birbirinden ayırmaktadır. Ilçenin merkezini
teşkil eden bu iki mahallenin tarihi açıdan
önem taşıyan hiç bir özelliği yoktur. Zira
Korgan'ın merkezini teşkil eden bu ilçenin
oluşumu 1800 tarihinden sonra başlamıştır.
Dip mahalleye yerleşen Korganoğulları 550 yıl
önce İran'ın Hazar Denizi kıyılarında
(Horasan) bulunan "Gorgan" yöresinden
buraya geldikleri ve ilçeye "Korgan"
adının verilme sebeplerinden birinin de bu
olduğu rivayet edilmektedir.
Türklerin yeni
müslüman olmaya başladığı dönemlerde
Horasan bölgesindeki "Gorgan" adı
verilen yerden kalkarak Erzurum, Sivas, Tokat ile
daha sonra Niksar'a gelen bu aşiret son olarak
Korgan'a yerleşmiştir. Ancak onların bu
yöreye yerleşmelerinden önce burada çeşitli
kabile göçlerin olduğu muhakkaktır.
Bu büyük aşiretlerin
gelmesi ile buradaki halk baskı altına girmiş
zaten geçim derdinde olan bu insanlar buna baş
kaldıramamıştır. Çok yakın tarihe kadar
devam eden bu dönemin halkın üzerindeki etkisi
hala silinmiş değildir. İlçenin bugünkü
merkezinde ve çevre mahallelerinde oturan bu
kişiler herşeye el koyar, bütün işlerinde
çalıştırır, bu durumlara baş kaldıranları
da çeşitli şekillerde cezalandırırlardı.
Eğer çeşitli şekillerde çalıştırılan
kişilere bir ücret verilmesi gerekirse verilen
en değerli ücret bir tas tuzdan ibarettir. Daha
önce Fatsa'ya bağlı olan ilçenin yönetimi
aynı kişilerin idaresine
bırakılmıştır.Ancak muhtarlığı döneminde
üstün bir gayret sarfederek önce bir pazar
yeri kurulmasını, daha sonra ise ilçe
olmasını sağlayan, "Kemal Hoca",
resmi makamların burada kurulmasına vesile
olmuş, halkın ezilmemesini ve devlet yetkisinin
kullanılmasını sağlamıştır.
Buranın bilinen en eski aileleri ise
Korganoğulları, Sarıhocalar (Kirazoğulları),
Tokat'tan Sivas'ın Kongan ilçesinden gelen
Kemal hocalar Molla Veliler (daha sonra
Hacıkadıoğlu namını aldı) ve daha sonra
Çayıralan'dan gelen Kerimoğullarıdır.
Dip ve Tepe Mahalle ilçe
merkezini teşkil eden iki mahalledir. Merkezin
kurulu olduğu bu mahallelerin yine büyük bir
bölümleri merkez dışına taşmaktadır.
Korgan ilçe merkezini
teşkil eden tepe mahallenin doğusunda Çiftlik
Beldesi ve Yazıcı Mahallesi, güneydoğusunda
Yenipınar, güneyinde Sarıaliç Mahallesi,
batısında Aşağı ve Yukarı Yaylacık ile
Kumru ilçe sınırı, kuzeyinde Fatsa ilçe
sınırı bulunmaktadır.
Merkez olmasından
dolayı Dip ve Tepe Mahalle ulaşım bakımından
son derece rahattır. Fatsa'dan gelerek ilçeye
ulaşan ana yol asfalttır. Bu yol ilçe
merkezinin en üst başına kadar giderek ilçeyi
ikiye ayırmaktadır. Yolun doğu yakasında
kalan bölüm Tepe mahalle, batı yakasında
kalan bölüm ise Dip mahalle olarak
adlandırılmıştır.
AŞAĞI YAYLACIK
MAHALLESİ:
Yörenin en eski
yerleşim yerlerinden biridir. Selçuklu
döneminden önce kurulu olduğu söylenmekt
edir.Mahallenin kurulu olduğu Anaç Düzü'nde
bu dönemlere ait mevziler, mezar taşları ve
tarihi mermer kalıntıları mevcuttur. 1960
yılında yıkılan ve yörenin en eski camisi
olan cami yine selçuklu mimari tarzında
yapılmıştır.(1200)
Buraya fetih içn gelen ve Melikgazi'nin
komutanlarından olan Anaç ismindeki komutan
burada şehit edildiğinden köyün bulunduğu
düzlüğe "Anaç Düzlüğü"adı
verilmiş olup bu şahsın türbesi halen aynı
yerde bulunmaktadır.
Zaman zaman çeşitli
göçlerin istilasına maruz kalmasına rağmen ,
yerleşim bölgelerini iyi koruyan köylüler
dış göçlere karşı burayı korumuşlar ve
dışarıdan gelen bu insanları kabul
etmemişlerdir. Halen Durali köyünde bulunan
Alaybeyoğulları ilk defa bu yöreye
geldiklerinde Aşağı Yaylacık Mahallesi'ne
yerleşmek istemişler fakat köyün yaşlı
kadınlarından biri "Şayet bu köyü
koruyacak erkek kalmadı ise biz kaadınlar bu
işi yaparız."diyerek bu sancağı köyün
ortasına dikmiş ve erkeklerin de dış
göçlere karşı köyü korumalarını
sağlamış ve gelenleri buradan
kovmuşlardır.Buranın birçok defalar
orduların yerleşim yeri olduğu ve yine birçok
ölünün ve bilginin bulunduğu bir yer olduğu
söylenmektedir.
1. Mahmut zamanında
yukarı yaylacık mahallesi Aşağı yaylacık
mahallesinden ayrılmıştır.Söylentilere göre
halen Yukarı Yaylacık'ta bulunan bazı aileler
kalabalıklaşınca huzursuzluk yaratmaya
başlamışlar.Bunun üzerine Aşağı
Yaylacık'ta bulunan dört aile reisi bir mazbata
yazarak İstanbul'daki padişaha durumu
bildirmiş. Padişahın fermenı ile Yukarı
Yaylacık Mahallesi Aşağı Yaylcık
Mahallesi'nden ayrılmıştır.
Halen burada yaşayan ve
buranın en eski aileleri; Hatipoğulları,
Ispanoğulları ve Caferoğulları'dır. Bir çok
aile de buradan göç etmiştir.
Buranın geçmiş dönemlerde önemli bir
yerleşim yeri olmasındaki sebeplerden biri de
iç kesimden geçen ve Akçay'dan başlayarak
Kumru, Aybastı ve Gölköye ulaşan
"Karayol Boğazı" adlı yolun buradan
geçmesi olduğu söylentileridir.
Aşağı Yaylacık
Mahallesi Korgan ilçesinin batısında
yeralır.. Doğusunda Korgan deresi, Kuzeyinde
Korgan ve Kumru derelerinin kesiştiği nokta,
güneyinde Yukarı Yaylacık Mahallesi ve
batısında Kumru ilçe sınırı ile
çevrilidir. Ilçe merkezinden çıkıldığı
zaman mahalleye ulaşabilmek için Dip mahalle
geçilerek Korgan deresine ulaşılır. Köprü
geçildikten sonra mahalleye girilmiş olur.
Mahellenin ilçe merkezinden uzaklığı 6 km.
dir. İlçeyi Kumru'ya bağlayan yol bu mahalle
üzerinden geçmektedir. Her zaman ulaşım
sağlamak mümkün omasa bile Kumru ilçesine en
yakın ve kestirme bir yoldur. Mahalleye ulaşım
tamamen sağlanmış durumdadır.
KARAKOYUNLU MAHALLESİ:
Karakoyunlu Mahalles'ine
ilk yerleşim ço keski tarihlere uzanmaktadır.
Bazı söylentilere göre Güney Doğu Anadolu
Bölgesi'nde kurulan Karakoyunlu Devleti'nin en
büyük hükümdarı ve asıl kurucusu olan Kara
Yusuf 13 Kasım 1920 tarihinde ölmüştür.
Türk tarihinin de dikkate değer kişilerinden
olan Kara Yusuf'un ölümünden sonra dağılmaya
başlayan Karakoyunlu Devleti'nin halkı göçebe
hayatı yaşamaktadır. Bu hayata alışkın
oldukları için Güneydoğu'da eski huzur ve
sükunetin Kara Yusuf'tan sonra kaybolması ile
birlikte önce Içanaolu ve bazılarınında
zamanala karadeniz in çeşitli bölgelerine
kadar göç ettikleri söylenmektedir.
Önce Ankara'nın yakın
bir bölgesine oradan ilçemizin Yalman
mıntıkasına daha sonra da Karakoyunlu
Mahallesi'nin bulunduğu yere göç eden bu
göçmenler buraya yerleşerek bir köy meydana
getirmiş ve 1969 yılında ise ilçeye bağlı
bir mahalle haline gelerek adını hiç
değiştirmeden günümüze kadar gelmiştir. 550
yıldan fazla bir zamandan beri burada yaşayan
bu insanlardan öncekiler hakkında kesin bir
bilgi yoktur. Ancak milattan önce 8. ve 7.
yüzyıllarda Kimmerlerin çeşitli istilalardan
korunmak için çıkılması güç kayalar
üzerine barınaklar ve mağaralar açarak
buralarda yaşadıklarının biliyoruz. İşte
Karakoyunlu Mahallesi'nin batısındaki yüksek
kayalar üzerinde bulunan mağaralar bu
insanların çok eski tarihlerde burada
yaşadıklarını göstermektedir. Bundan da
anlaşılıyor ki Karakoyunlu Mahallesi çok eski
tarihlerde bile yaşamın var olduğu yerleşim
bölgelerindendir.
Mahalle ilçenin
güneyinde yer almaktadır. Doğusunda Bolaman
Irmağı ile Durali ve B.Akçakese, güneyinde
Aşağı Kospınar köyleri batısında
Sarıalıç ve kuzeybatısında yeni pınar
Mahalleriyle çevrilidir. Mahalle merkezi ilçeye
2 km uzaklıkta olup ilçeyle Karakoyunlu
Mahallesi arasında Yenipınar Mahallesi yer
almaktadır. Karakoyunlu Mahallesi'ne
ulaşabilmek için 2 km yolun büyük bir
bölümü Yenipınar Mahallesi topraklarından
geçer.
SARIALIÇ MAHALLESİ:
Osmanlı-Rus
Savaşı'ndan sonra Batum'dan gelerek Karadeniz
kıyılarında çeşitli bölgeler yerleşen bu
göçmen halk zamanla iç kesimlere doğru
girmeye başlamıştır. 1878 yılında Fatsa'dan
gelen 6 aile de Sarıaliıç bölgesine
yerleşti. Çevrenin ıssız olması ve
yerleşmelerini kolaylaştırdığından çok
çabuk çoğalarak bir köy meydana getiren bu
halk "Tahnal" adıyla bir köy kurdu.
Bu adın köye ait köye ait Yazlık
Mahallesi'nde Tahflan ağacının çok
olmasından geldiği sanılmaktadır. İlçeye
diğer köylere nazaran yakın olması sebebiyle
1969 yılında mahalle durumuna getirilen Tahnal
köyünün adıda "Sarıalıç" olarak
değiştirildi.
Sarıalıç Mahallesi
ilçenin güneyinde yer alır. İlçeye en uzak
mahalle durumda olan Sarıalıç'ın
kuzeydoğusunda Dip Mahalle, doğusunda
Karakoyunlu, Kuzeybatısında Yukarı Yaylacık
mahalleleriyle batısında Kumru ilçe sınırı
ve güneyinde Yukarı Kospınar köyleriyle
çevrilidir. İlçeye en yakın sınırı 3 km.
En uzak sınırı 7 km'dir. Kuzeyden güneye
doğru 4 km engebeli bir arazi üzerinde
kurulmuş olup ilçeden mahalle merkezine 5
km'lik bir yol vardır.
YAZICI MAHALLESİ:
Yazıcı Mahallesi'nin
ilçeyle birikte bir geçmişe sahip olduğu
sanılmaktadır. Korgan ilçe olmadan önce
Yazıcı Mahallesi şimdiki adı
"Çamlı" olan Geci Köyü'ne
bağlıydı. O zamanlar adı "Gemenus"
olarak geçiyordu. 1969 yılında Korgan
ilçesinin bir mahallesi durumuna getirilen
köyün yeni adı "Yazıcı Mahallesi"
olarak belirlendi.
Mahalleye çok değişik yerlerden gelerek
yerleşim kurulmuştur. İlk yerleşenler Çamlı
Köyü'nden gelen Hamzaoğlu Ramadan Ağa ve
Çörüzoğlu'dur. Bunlar Çamlı Köyü'nden
gelerek Yazıcı Mahallesi'ne yerleşmişlerdir.
Bunlardan başka Hacıhasan silalesi Trabzon'dan
Aybastı'ya oradan Aşağı Kospınar'ın
Başköy mevkiine oradan da Yazıcı Mahallesi'ne
geldikleri bilinmektedir. Kalaycıoğulları ve
Mindiloğulları Trabzon, Bayraktaroğulları
Tokat'ın Çahraz Sarıoğlanlar Fatsa'nın
Karahamza Köyü'nde gelerek bu mahallenin
muhtelif yerlerine yerleşmişlerdir. Bu
ailelerin buraya gelerek yerleştikleri zaman
hakkında kesin bir tarih mevcut değildir.
Yazıcı Mahallesi'nin
kuzeyinde Çiftlik Belde'si, doğusunda Çamlı
Beldesi batısında Tepe Mahalle ve güneyinde
Yenipınar Mahalleleri vardır. Korgan'ın
bütün köyleri de dahil olmak üzere derli
toplu yerleşim birimi olarak Dip ve Tepe
Mahalle'den sonra Yazıcı Mahallesi gelmektedir.
İlçce merkezinden uzaklığı 2 km dir. Çamlı
Beldesi ve Yeniköy Köyü'ne geçen anayol bu
mahalle üzerinden geçer. Yol ve ulaşım
bakımından bütün sorunlarının hemen hemen
halleden mahallerden biridir. Mahalle beş
sokaktan meydana gelmiş olup sokak aralarındaki
yol bağlantıları tamamen sağlanmıştır.
Mahalleye her türlü araçla ulaşım yapma
imkanı mevcuttur.
YENİPINAR MAHALLESİ:
Korgan yöresinin en eski
yerleşim birimlerinden biridir. İlk yerleşimin
ne zaman olduğu bilinmemekle beraber çok
eskilere dayandığı muhakkaktır. Mahallenin
Keşlik mevkii, yerleşim yapılan ilk yerdir.
Burada yerleşen ailelerin bir kısmı daha
sonraları mahallenin Bük mevkiine yerleşerek
çoğalmıştır. Merkezi teşkil eden Hamitli ve
Hacıfettah sokaklarına, Adana'ya gelen Oğuz
Boylarından bazı topluluklar gelerek
yerleşmiş ve bu yörenin tamamen Türklerin
eline geçmesini sağlamıştır. Daha sonraları
ise Danişmendlilerin eline geçmiştir.
Danişmendlilerin bu yöredeki güçlerini
kaybetmeye başlaması ve 1178 yılından sonra
Anadolu Selçuklu Sultanı 2. Kılıçarslan'ın
hükümdarlığını ilan etmesi üzerine bütün
Korgan ve çevresiyle birlikte Yenipınar
Mahallesi de 2. Kılıçarslan'ın idaresi
altına girmiştir. 1398 yılından sonra
Osmanlı topraklarına katılmış olup oradan
günümüze kadar bu şekilde gelmiştir.
Mahallenin geçmiş dönemlerde Rumların da
yerleşim bölgesi olduğu Rumlar ve Alevilerin
burada bir arada yaşadıkları bilinmektedir.
Bugün bu mahallenin çe şitli bölgelerine
yerleştiği biline en eski ailelerden
başlıcaları şunlardır.
Hacıimamoğulları ve İshakoğulları önce
Keşlik daha sonra Bük sokağa,
Çemiçoğulları Hacfettah Sokağa
Kadıoğulları Hamitli ve Bük sokağa, Beyli
kadısı 1680-1700 yıllarında yukarı Köy
sokağa yerleşmişlerdir.
Yenipınar Mahallesi
ilçenin güneydoğusunda yer alır. Mahallenin
doğusunda Bolaman Irmağı Güneyinde
Karakoyunlu, Kuzeyinde Yazıcı mahallesi,
Çamlı beldesiyle batısından Korgan ilçesinin
merkezi bulunmaktadır. İlçe merkezinden
çıkıldığında hemen Yenipınar Mahallesi'ne
girilir. Mahallenin ilçe merkezine uzaklığı 3
km.dir.
YUKARI YAYLACIK
MAHALLESİ:
Yukarı Yaylacık
Mahallesi'nin tarihi 1. Mahmut zamanına kadar
uzanmaktadır. O zamana kadar Aşağı Yaylacık
Mahallesi'ne bağlı olan mahalle, zamanın
padişahının özel fermanı ile ayrı bir köy
olarak yerleşim merkezini kurmuştur. 1940
yılından önce Batarı Ülya köyü olarak
tanınan bu yerleşim merkezi Korgan'ın ilçe
olmasıyla Yukarı Batarı, 1967 yılında da
Yukarı Yaylacık mahallesi adını almış ve
ilçenin bir mahellesi durumuna gelmiştir.
Birçok yönü ile Aşağı Yaylacık Mahallesine
bağımlıdır. İki mahallede de bulunan bir
çok aile birbirleriyle akraba durumundadır.
Buranın en eski aileleri ise Kılıçoğulları,
Dalialiler, Kölemenoğulları ve
Gümüşoğulları'dır. Bu ailelerin bir çoğu
çok daha eski olan Içağasıoğulları'ndan
dağılmadır. Yukarı Yaylacık Mahallesi
İlçenin batısında yer alır. Doğusunda
Korgan deresi batısında Kumru sınırı ile
birlikte yine Kumru'ya ait olan Yukarı Damlalı
Köyü, güneyinde Sarıalıç Mahallesi ve
Yukarı Kospınar Köyü bulunmakta olup
kuzeyinde ise Aşağı Yaylacık Mahallesi yer
alır. Kumru Korgan yolu bu mahallenin hemen
yanından geçmektedir. Mahalleye ulaşım bu
yolla sağlanır. Mahallenin İlçe merkezine
uzaklığı 7 km dir.
YAZLIK
MAHALLESİ:.....
|
|