KÜLTÜR

 

İNANÇLAR
  Birçok yerde olduğu gibi ilçemizde de dini inançlarla hiçbir ilgisi bulunmayan batıl inançlar vardır.Bu inançların dinle herhangi bir bağlantısı olmasa da bu inançlar kültür öğesi olarak kabul edilebilir.
  Korgan'da inanılan başlıca batıl inançlar şunlardır:
-Zemheri ayının ilk günü yıl sırtıdır.O gün misafir kabul edilmez.Gelen misafirin ayağının uğursuz geleceğine inanılır.O yıl bütün işlerin uğursuz gideceği sanılır.
-Ilk gök gürlemesinde kalbur yuvarlanır; kalburun ağzı yukarı gelirse bolluk; aşağı gelirse kıtlık olacağına inanılır.
- Lohusalı kadının bulunduğu odada iğne, bıçak,süpürge,diken vs.gibi şeyler bulunmalı aksi halde anne ve çocuğu cin çarpar.
-Kırklı çocuğun çamaşırları akşam ezanından sonra dışarıda bırakılmaz ve cocuğun banyo suyu akşam namazından sonra dışarıya dökülmez.
-Çocuğun ayağının altı öpülürse büyüyünce ağaca çıkamaz.
-Eşiğe oturulursa nasip kesilir.
-Köpek ulursa mutlaka cenaze olur.
-Baykuş hangi evin damında öterse o ev dağılır.
-Göz seğirdiğinde kötü haber gelir.
-Ayağın tabanı kaşınırsa yolculuk var demektir.
-Kedi ayaklarını yaladığında hava bozulur.
-Kedi yalanırsa misafir gelir.
-Kuş pencereye konarsa kısmet açılır.
-Kulak çınlarsa bir yerde o kişinin isminin zikredildiğine işarettir.
-Iki elin parmakları kenetlenirse kısmet kapanır.
-Yerde oturan ya da yatan kişinin üzerinden atlayarak geçilmesi iyi sayılmaz.
-Akşam ıslık çalmak şeytana davettir.

HALK DEYİMLERİ:
Korgan'da kullanılan bazı halk deyimleri şunlardır:
-Yalmandan kar mı bağışlıyorsun?
-Cepkeni yok giyecek, Turnalık'a ava gider.
-Şeytanın çarığı deliktir.
-Bir avuç unu var güm güm düğünü var.
-Dilenciye kıtlık olmaz.
-Ecinniye külahı ters giydirir.
-Dilencinin kapısı tek olsa açlıktan ölür.
-Atın tepmeyeni, itin kapmayanı olmaz.
-Sirkeyi sarmısağı hesap eden paçayı yiyemez.
-Terek olan yerde bakır tıngırdar.
-Atın avanağı rahvan; insanın avanağı pehlivan olur.
-It, ite; it kuyruğuna buyurur.
-Rüzgar esmeyince yaprak ırganmaz.
-Muhannete ısrar etme yiğit edersin.
-It sahibini tanır.
-Parmağın var mı başını kaşı.
-Sofrası koltuğunun altında...
-Eşek bizim eşek ama çulu değişmiş.
-Kuştan korkan darı ekemez.


BEDDUALAR:
İlçemize has ifade ile belli başlı beddualardan bazıları şöyledir:

-Allahtan bulasın emi....
-Sürüm sürüm sürün inşallah...
-Adı batasıca...
-Allah güldürmesin...
-Davun ye...
-Yerin dibine giresin...
-Toprak ye...
-Kökün kurusun...
-Allah dert versin derman buldurmasın...
-Zıkkımın pekini ye...
-Eli kırılasıca...
-Gidişin olsun dönüşün olmasın...
-Öllünün körü...
-Başını yesin...
-Cehennemin dibine git...
-Çenen tutulsun...
-Dili kopasıca...
-Allah dermansız dertler versin...
-Ocağı sönesice...
-Şeytanından bul...
-Boyu devrilesice...
-Evladından bulasıca...
-Dermansız dertlere tutulasıca...
-Ödün kopsun...
-Cehenneme direk ol...



YÖRESEL KELİMELER:
İlçemizde kendine has bir dille söylenen birçok kelime vardır.Bu kelimelerin büyük bir kısmı yine Ordu il ve ilçelerinde de kullanılmaktadır.Bunlardan bazıları ve anlamları şöyledir:
-Anca:...............Yeni,henüz, azönce...
-Andır:...............Ölü eşyası
-Arık..................Çok zayıf...
-Bardabaş:.........Geçimsiz...
-Bıldır:...............Geçen yıl...
-Bostan:.............Salatalık
-Böce:................Fasulye...
-Buymak:...........Üşümek...
-Çatmak:............Rastlamak
-Çember:............Ince doknmuş başörtüsü....
-Çitil:..................Geçimsiz...
-Çite...................Çorap ya da kazak şişi...
-Çimmek:...........Banyo yapmak...
-Demin:..............Az önce...
-Ebemkuşağı:.....Gökkuşağı...
-Enük:.................Köpek yavrusu...
-Fıraktı:...............Ağaç dallarından yapılan bahçe korkuluğu...
-Gıdık:.................Küçük seepet...
-Girebi:................Ucu eğri nacak...
-Koruk:................Içi boş fındık...
-Gostil:.................Patates...
-Göden:................Kurbağa...
-Göcük:................Kısa...
-Hayat:.................Samanlığın önündeki harman yapılan düzlük...
-Hey:....................Geniş ağızlı büyük sepet...
-Hışır:...................Eski...
-Işkın:...................Genç filiz...
-Işmar:..................Göz ya da parmakla yapılan işaret...
-Keltek:................Çok konuşan...
-Kırkmak:.............Traş etmek...
-Kozak:.................Olgunlaşmamış meyve...
-Tam:.....................Ahır...

KORGAN'DA SÖYLENEN

BAZI TÜRKÜLER

HALİLİM FERİDE
Kaldırın martinimi evin yüzünden
Bir su ver de içeyim puar gözünden
Gel yanıma öpeyim ela da gözünden

Amanda Halil kardeşim olmaz mı sandın
Gurbete gideni gelmez mi sandın

Halil'in anası orta bir karı
Eridi kalmadı dağların karı
Uzunda boylu Halil, Narin'in yari


Aman da kardeşlerim gelin beriye
Birkaç kurban almadan dönmem geriye

Halilim de beline kama bağlıyor
Kamanın ucundan kanlar damlıyor
Amanda Halil kardeşim olmaz mı sandın
Gurbete gideni gelmez mi sandın.


ENTARİ

Entarisi şal yaka,
Bayıldım baka baka.
Nazlı yarin cebinde,
Olsa naylon tabaka

Tabakam basarak dolu
Her taraf güzelle dolu!
Vefasız olduktan sonra,
Bizim mahalle dop dolu.

Türkü söylerim bekten,
Kız saçların ipekten!.
Bu akşam size geliyom,
Geçir beni köpekten.

FERİDE

KurŞun attIm pelide
Kizin adi Feride,
İstedim vermediler
Benim gibi yiğide

Yayladan mı geliyon,
Sirtindaki yayık ne?
Sana kundura yaptırdım,
Ayağındaki çarık ne?

GELİN

Şu Korgan'ın yollarına
Kemer olam bellerine
Kurban olam küçük gelin
Saçlarının tellerine

Gelin olan suya gider
El oğluna çalım eder
çalım etme küçük gelin
Ben bakarım aklım gider

Gelin olan uzun olur
Zülüfleri dizin olur
Merak etme küçük gelin
Düğünümüz güzün olur.

EFILOGLU TURKUSU
Kayalardan kayarım
Yoktur benim ayarım
Ben bu dertten ölürsem
Kaderime sayarım.

Bir sigara ver bana da
Haydi bak dumana dumana
Düşmanlarım geldi yola da
Haydi küçüğüm gelmez imana.

KORGAN'DA SÖYLENEN

MANİLERDEN ÖRNEKLER

Daglarda kar kalmadı
Yürekte fer kalmadı
Daha çok yazacaktım
Mektupta yer kalmadı

Gülüm kurutmam seni
Suda eritmem seni
Senelerce görmesem
Yine unutmam seni

Entarimin eteği
Kısa ise eklerim
Sözünde duran yari
Senelerce beklerim

Altin yüzük kaşını
Kim bağladı başını
Ayrılan kavuşamaz mı
Sil gözünün yaşını

Yamandır yaman yarim
Ahvalim duman yarim
Sen orada ben burda
Geçiyor zaman yarim

Yere kilim sererler
Oturup un elerler
Mendil vermem sevdiğim
Mendil ayri'ik derier

Ben güvercin olamam
Daldan dala konamam
Mum yakıp da arasan
Yarim gibi bulamam

Yola giden yorulmaz
Yola çadir kurulmaz
Iki gönüI bir olunca
Buna çare bulunmaz


Elma attım alsana
Dönüp bana baksana
Işmar etsem duyarlar
Halimden anlasana

Kara çadir is tutmaz
Beylik martin pas tutmaz
Ben bu dertten ölürsem
Elin kızı yas tutmaz

Kara kara kazanlar
Kara yazı yazanlar
Ömesin de sürünsün
Aramız bozanlar

Karanfil olacaksin
Sararıp solacaksn
Ben ah edip yandıkça
Sen haktan bulacaksın

Şu dağlar ulu dağlar
Eteği sulu dağlar
Ben derdimi söylesem
Gök gürler bulut ağlar

Saç üstünde bazlama
Anne beni nazlama
Yolladın el kapısına
Gelir diye gözleme.

Ezanlar okunuyor
Yeleğim dokunuyor
Yarimden mektup geldi
Ne güzel okunuyor